چین یا آمریکا
در دهه گذشته، استخراج بیت‌کوین به یکی از عرصه‌های رقابت ژئو‌اقتصادی میان قدرت‌های جهانی تبدیل شده است، چین سال‌ها صدرنشین این حوزه بود اما میدان رقابت را به کشورهایی مانند آمریکا واگذار کرد.
ما در آموزشگاه فنی و حرفه‌ای بورس برتر تصمیم به بررسی روند تغییر قدرت در صنعت ماینینگ جهانی و اینکه در سال ۲۰۲۵، کدام کشور سلطه واقعی بر استخراج بیت‌کوین را در دست دارد، گرفتیم.
چین با بازگشت مخفیانه یا آمریکا با توسعه پایدار و قانونی؟
نقش چین در استخراج بیت‌کوین :
- تسلط بر هش‌ریت جهانی:
تا قبل از 2021، چین حدود 75٪ از کل قدرت پردازش (هش‌ریت) شبکه بیت‌کوین را به دلیل برق ارزان (منابع آبی بعضی استان ها)، نیروی کار ارزان، و دسترسی به سخت‌افزارهای ماینینگ در اختیار داشت.
- تولیدکننده بزرگ دستگاه‌های ماینینگ:
شرکت‌های بزرگی مثل Bitmain که از بزرگترین طراحان تراشه‌های مدار مجتمع (ASIC) مخصوص استخراج بیت کوین بوده و این تراشه ها را طراحی و صادر می‌کردند.
ممنوعیت ماینینگ در چین :
در ژوئن 2021، دولت چین استخراج بیت‌کوین رو به‌طور کامل غیرقانونی اعلام کرد به دلایل زیر :
- نگرانی‌های زیست‌محیطی: مصرف بالای برق توسط مزارع استخراج و تأثیرات منفی آن بر محیط زیست.
- کنترل سرمایه: نگرانی از خروج سرمایه از کشور و استفاده از ارزهای دیجیتال برای دور زدن کنترل‌های مالی.
- ثبات مالی: ترس از بی‌ثباتی در سیستم مالی داخلی به‌دلیل رشد سریع بازار ارزهای دیجیتال.
نتیجه این شد که:
- مزارع ماینینگ از چین خارج شدند.
- هش‌ریت بیت‌کوین برای مدتی به‌شدت افت کرد.
- پس از این ممنوعیت، بسیاری از استخراج‌کنندگان تجهیزات خود را به کشورهای دیگر مانند ایالات متحده، قزاقستان، روسیه و کانادا منتقل کردند.
وضعیت سودآوری استخراج بیت‌کوین در چین :
با وجود ممنوعیت رسمی، برخی استخراج‌کنندگان به‌صورت زیرزمینی به فعالیت خود ادامه می‌دهند اما سودآوری این فعالیت تحت تأثیر عوامل مختلفی قرار دارد:
- کاهش پاداش استخراج: در آوریل ۲۰۲۴، پاداش استخراج هر بلاک از ۶.۲۵ به ۳.۲۵ بیت‌کوین کاهش یافت. این کاهش، سودآوری استخراج را به‌ویژه برای کسانی که از تجهیزات قدیمی‌تر استفاده می‌کنند، تحت فشار قرار داده است .
- افزایش سختی شبکه: با افزایش تعداد استخراج‌کنندگان و قدرت پردازش شبکه، سختی استخراج نیز افزایش یافته است، که این امر نیاز به تجهیزات پیشرفته‌تر و مصرف برق بیشتر را به‌دنبال دارد.
- هزینه‌های بالا: قیمت تجهیزات استخراج (ASIC) بین ۲٬۰۰۰ تا ۲۰٬۰۰۰ دلار است که این هزینه‌ها برای بسیاری از افراد بالا بوده و تنها استخراج‌کنندگان حرفه‌ای قادر به تأمین آن هستند.
- ریسک‌های قانونی: فعالیت زیرزمینی استخراج در چین با خطرات قانونی و مصادره تجهیزات مواجه است که این امر ریسک سرمایه‌گذاری را افزایش می‌دهد.
نقش آمریکا در استخراج بیت‌کوین :
بر اساس گزارش Beincrypto ، طبق نتایج مطالعات مالی دانشگاه کمبریج ، آمریکا اکنون بزرگترین مرکز استخراج بیت کوین در دنیاست که نشان‌دهنده جابه‌جایی چشمگیر قدرت از شرق به غرب است؛ چرا که در سال‌های ۲۰۱۷ تا ۲۰۲۰، چین خود تا حدود ۷۵ درصد استخراج جهانی را به دوش می‌کشید اما از زمان اعمال ممنوعیت‌های پیاپی در چین، استخراج‌کنندگان یا به کشورهای دیگر مهاجرت کرده‌اند یا به فعالیت زیرزمینی روی آورده‌اند. در مقابل، آمریکا با زیرساخت‌های قانونی و دسترسی به منابع انرژی گسترده، به سرعت جای خالی چین را پر کرده است.
- رتبه اول در هش‌ریت جهانی
- زیرساخت‌های قوی و برق نسبتاً ارزان
- شرکت‌های ماینینگ بزرگ
- استقبال و حمایت از قانون‌گذاری
پیش‌بینی آینده :
✅ احتمال بیشتر سلطه با آمریکا :
- آمریکا زیرساخت قوی، برق ارزان، شرکت‌های بورسی، و دسترسی آزاد به سرمایه‌گذاری خارجی دارد.
- حتی با فشارهای زیست‌محیطی، روند رشد در حال ادامه است.
- قانون‌گذاری شفاف (نسبت به چین) اعتماد بیشتری برای ماینرها ایجاد می‌کند.
❌ احتمال کمتر برای چین :
- ممنوعیت رسمی و خطر مصادره دارایی باعث فرار سرمایه از این حوزه شده است.
- چین همچنان در تولید سخت‌افزار پیشتاز است اما در ماینینگ مستقیم جایگاه قبلی خود را از دست داده است.
- فعالیت ماینرها در چین محدود به مناطق دورافتاده و به‌صورت پنهانی می باشد .
گزارش‌هایی از سوی شرکت سرمایه‌گذاری VanEck تأیید می‌کند که چین و روسیه، دو کشوری که تحت تحریم های آمریکایی هستند، برخی از مبادلات انرژی خود را با بیت کوین انجام می‌دهند. این اقدامات، اگرچه مغایر با موضع رسمی چین است اما نشان می‌دهد که پکن در عمل از بیت کوین به عنوان ابزاری برای دور زدن دلار استفاده می‌کند.
جمع‌بندی:
در صورتی که ممنوعیت چین ادامه پیدا کند، آمریکا به‌احتمال قوی سلطه بلندمدت در استخراج بیت‌کوین رو حفظ کرده مگر اینکه چین در آینده موضع خودش رو تغییر دهد و دوباره درهای رسمی رو به استخراج را باز نماید.
چین ممکن است در ظاهر دشمن بیت کوین باشد اما در عمل، بازیگر پنهانی اما قدرتمند در بازار ارز دیجیتال جهانی است. فشار تعرفه‌ای، افزایش قدرت آمریکا در استخراج و تلاش برای کاهش سلطه دلار، می‌تواند باعث تغییر تدریجی سیاست‌های چین شود.
حتی اگر پکن به‌صورت رسمی موضع خود را تغییر ندهد، اقتصاد سایه‌ای ارز دیجیتال در این کشور به رشد خود ادامه خواهد داد و ممکن است دوباره سهم بالایی از استخراج جهانی را به چین بازگرداند که در این صورت بدون اعلام رسمی، اما با برنامه‌ریزی دقیق خواهد بود.